27 sierpnia 1922 – nabycie domu Józefa Nowaka

Teren Zakładu św. Olafa w Pniewach stale się powiększał, dokupywano kawałki ziemi między szosą a torem kolejowym. I tak 27 sierpnia 1922 nabyto narożnikowy budynek z terenem 3 978 m2 od Józefa Nowaka i jego żony Katarzyny za 37 milionów marek polskich (inflacja!). Była to stara karczma, postawiona na skrzyżowaniu dróg, z zajazdem, pamiętająca jeszcze przedrozbiorowe czasy polskie. Budynek był parterowy z poddaszem, podpiwniczony. Obok stała stajnia i obora. Patronem dawnej karczmy został św. Józef. Początkowo zamieszkali w nim chłopcy z domu dziecka, a następnie urządzono tam nowicjat (1953).
(z opisu zabudowań domu macierzystego wg prof. Władysława Czarneckiego)

Budynek przechodził w ciągu swoich dziejów kilka większych przebudowań, których bezpośrednią przyczyną prawie zawsze był pożar. Kilka razy też zmienił swoje przeznaczenie. Pierwszy raz dom spalił się w 1932 roku. Wtedy nastąpiła pierwsza przebudowa. W 1953 roku umieszczono w nim nowicjat. Na początku lat 60. budynek wymagał kolejnego remontu. Nowicjat przeniesiono do domu św. Piusa X. Pożar, który wybuchł w nocy 29 maja 1978 roku, całkowicie zniszczył budynek i część przylegającego budynku gospodarczego.

Z opisu zabudowań według prof. Władysława Czarneckiego:

Dnia 29 maja 1978 roku o godzinie 1 w nocy spalił się dom św. Józefa z przełącznikiem do obory. Po rozebraniu spalonych stropów i wywiezieniu gruzów okazało się, że budynek był murowany nie z cegły, ale na zaprawie glinianej. Po naradzie z rzeczoznawcami postanowiono wszystkie mury rozebrać, a zostawić jedynie nienaruszone piwnice o stropach sklepionych ceglanych. (…) Założono nową klatkę schodową. Na parterze i piętrze zaprojektowano dwie pracownie i trzy pokoje mieszkalne. Na poddaszu została pomieszczona duża szwalnia z loggią, hafciarnia, prasowalnia.

Odbudowany dom św. Józefa został poświęcony w 1980 roku.

Dom św. Józefa jest pierwszym budynkiem Sanktuarium św. Urszuli, który dostrzegają pielgrzymi i goście przyjeżdżający z kierunku Poznania czy Szamotuł. Wita ich św. Olaf, pierwszy patron domu macierzystego, którego wizerunek znajduje się na płaskorzeźbie umieszczonej na środku frontonu domu.

Na terenie Sanktuarium św. Józef jest obecny w kilku miejscach – jako patron wspomnianego domu właśnie, pod jego wezwaniem jest także mała kaplica pod główną kaplicą, i w końcu figura św. Józefa, która obecnie znajduje się przy ogrodzie kwiatowym przy Domu Matki Założycielki.

Zobacz także